Στην Κρήτη απαντώνται έξι είδη αρπακτικών σύμφωνα με την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία.
Γυπαετός (Gypaetusbarbatus)
Αλλη κοινή ονομασία: Κοκκαλάς
Πρόκειται για το πουλί με το μεγαλύτερο άνοιγμα φτερούγων στην Ευρώπη (270 εκ) και μήκος σώματος που κυμαίνεται μεταξύ 102-114 εκ. Στα ιδιάζοντα χαρακτηριστικά του ενήλικου περιλαμβάνονται το υπόλευκο κεφάλι και στήθος, οι τετράγωνες φτερούγες, η μαύρη πλάτη, η μακριά ουρά, το μακρύ μαύρο γένι και η άσπρο-κίτρινη ίριδα του ματιού που φέρει ένα κατακόκκινο δαχτυλίδι γύρω της. Το κεφάλι και το στήθος στις περισσότερες περιπτώσεις φαίνεται πορτοκαλί γιατί το είδος αυτό έχει τη συνήθεια να βάφει τα φτερά του κάνοντας λασπόλουτρο σε κοκκινόχωμα.
Ο κύριος βιότοπος του Γυπαετού είναι οι ανοιχτές εκτάσεις με αραιή βλάστηση, μεσαίου έως μεγάλου υψομέτρου (600 έως 3500 μ), όπου κατά κύριο λόγο αναζητά την τροφή του. Ο Γυπαετός παρατηρείται να πετά μόνος ή σε ζευγάρια αν και σε περιοχές όπου η πυκνότητα τους είναι μεγάλη όπως στα υψίπεδα του Λεσότο (Ν. Αφρική), της Αιθιοπίας και των Ιμαλαΐων συναντώνται και μικρές ομάδες Γυπαετών να τρέφονται στα σκουπίδια ακόμη και στα περίχωρα των χωριών. Η δίαιτά του αποτελείται κατά 70-90 τοις εκατό από κόκαλα κτηνοτροφικών ζώων κυρίως αιγοπροβάτων η μικρών άγριων οπληφόρων όπως αγριόγιδα και αγριοπρόβατα σε φυσικά ορεινά οικοσυστήματα. Τρέφεται όμως και με τρωκτικά και μεταναστευτικά πουλιά που βρίσκει νεκρά στο χιόνι.
Όρνιο (Gypsfulvus)
Αλλες κοινές ονομασίες: Καναβός, Σκάρα, Γύπας, Θράσα
Μεγάλο και βαρύ αρπακτικό με άνοιγμα φτερούγων 260 εκ και μήκος σώματος 97-104 εκ. Όταν κουρνιάζει διακρίνεται χαρακτηριστικά το γυμνό από φτερά κεφάλι του με το κολάρο από λογχοειδή κοντά φτερά στη βάση του λαιμού. Τα φτερά του κολάρου είναι αυτά από τα οποία διακρίνεται κυρίως αν το πουλί είναι ενήλικο (με άσπρα κοντά φτερά) ή νεαρό (με καφέ μακριά φτερά). Υπάρχουν όμως κι άλλες διαφορές ανάμεσα στις ηλικίες. Το ενήλικο έχει ασπρογκρίζο κεφάλι και λαιμό, καφέ ως ασπρογκρίζο φτέρωμα, άσπρο-κίτρινο ράμφος, καφέ-κιτρίνη ίριδα. Το νεαρό πουλί έχει λευκό κεφάλι και λαιμό, κανελί φτέρωμα, μακρύτερα δάχτυλα στις άκρες των φτερούγων, μολυβί ράμφος, και καφέ ίριδα.
Το Όρνιο τρέφεται με ψοφίμια κτηνοτροφικών ζώων μεσαίου ή μεγάλου μεγέθους. Προτιμά κυρίως τα μαλακά μέρη των νεκρών ζώων, δείχνοντας ιδιαίτερη προτίμηση στα εντόσθια.
Χρυσαετός (AquilaChrysaetos)
Αλλες κοινές ονομασίες: Βιτσίλα, Πνιγαρά
Πρόκειται για το πλέον ισχυρό αρπακτικό της Ελλάδας, με άνοιγμα φτερούγων 185-220 εκ και μήκος σώματος 75-90 εκ. Όταν πετά διακρίνεται ο χρυσοκίτρινος λαιμός και η μακριά ουρά του. Το ενήλικο πουλί έχει χαρακτηριστικό χρυσαφί κεφάλι και αυχένα, το σώμα και οι φτερούγες του είναι ομοιόμορφα σκούρες από κάτω, ενώ από πάνω οι φτερούγες είναι πιο ανοιχτόχρωμες. Στην ουρά υπάρχουν επίσης ανοιχτόχρωμες ταινίες. Κατά τη νεαρή ηλικία ο Χρυσαετός έχει μαύρο κεφάλι και αυχένα, σκούρο σώμα με λευκές κηλίδες στις φτερούγες (στα δευτερεύοντα) και λευκή ζώνη στην ουρά. Κατά την παρατήρηση στο πεδίο αυτές οι λευκές κηλίδες στις φτερούγες και η λευκή ζώνη της ουράς διακρίνονται εύκολα. Σταδιακά καθώς ο νεαρός Χρυσαετός ενηλικιώνεται οι λευκές περιοχές σκουραίνουν.
Σπιζαετός (Hieraaetusfasciatus)
Αλλες κοινές ονομασίες: Φιλάδελφος, Στόρι, Σκαροβιτσίλα
Aν και μέτριου μεγέθους, ο αετός αυτός με άνοιγμα φτερούγων 145-165 εκ και μήκος του σώματος 55-60 εκ, είναι εξαιρετικά ισχυρός και μαχητικός. Το ενήλικο φαίνεται από επάνω μαύρο με λευκή πλάτη (λευκό V ανάμεσα στις φτερούγες), ενώ από κάτω έχει μαύρο σώμα και λευκό στήθος με κάθετες ραβδώσεις. Στην άκρη της ουράς διακρίνεται μια μαύρη ταινία. Το νεαρό άτομο διαφέρει επειδή στη ράχη έχεικαφέ-υπόλευκο χρώμα και από κάτω κανελί στήθος με ραβδώσεις. Η ουρά είναι και αυτή καφέ με ελαφρές γραμμώσεις.
Ο Σπιζαετός διακρίνεται για την ταχύτητά του κατά την πτήση και συνηθίζει να κυνηγά σε ζευγάρια.
Ο Σπιζαετός τρέφεται με μεσαίου μεγέθους πτηνά όπως φάσες, αγριοπερίστερα, πέρδικες καθώς και μικρά θηλαστικά, όπως νυφίτσες, ποντίκια και σπανιότερα με ερπετά.
Πετρίτης (Falcoperegrinus)
Αλλη κοινή ονομασία: Φάλκονας
Είναι από τα ταχύτερα είδη πουλιών στον κόσμο και το πλέον ισχυρό είδος γερακιού της Ελλάδας, με άνοιγμα φτερούγων 90-115 εκ και μήκος σώματος 35-50 εκ. Όταν κουρνιάζει διακρίνεται από τη μαύρη λωρίδα στο πλάι του κεφαλιού (σαν φαβορίτα ή μουστάκι), ενώ κατά την πτήση ξεχωρίζει από τις μυτερές φτερούγες και την κοντή ουρά που στενεύει στην άκρη.
Το ενήλικο έχει μπλε-γκρι χρώμα επάνω και οριζόντιες γραμμώσεις στο στήθος. Όλα τα μέρη του σώματός που δεν είναι καλυμμένα με φτερά είναι κίτρινα (πόδια, κήρωμα, μάτια). Η ουρά έχει ομοιόμορφο χρώμα. Κατά τη νεαρή ηλικία ο Πετρίτης έχει σκοτεινό καφέ χρώμα από πάνω και κάθετες ραβδώσεις στο στήθος. Τα ακάλυπτα από φτερά μέρη του σώματος του είναι γκρι, ενώ η ουρά έχει μια ανοιχτόχρωμη ταινία στην άκρη. Ο Πετρίτης πετάει συχνά σε ευθεία γραμμή με ενεργητική πτήση, αποκτώντας μεγάλη ταχύτητα (μπορεί να φθάσει τα 400 χλμ/ώρα).
Τρέφεται κυρίως σε ανοιχτές εκτάσεις κυνηγώντας μικρού ή μεσαίου μεγέθους πτηνά που πιάνει πάντα στον αέρα με την μέθοδο της ενέδρας.
Μαυροπετρίτης (Falcoeleonorae)
Αλλες κοινές ονομασίες: Βαρβάκι, Κουστογέρακο, Θαλασσογέρακο, Φαλκόνι
Ο Μαυροπετρίτης είναι γεράκι μεσαίου μεγέθους, με άνοιγμα φτερούγων 84-103 εκ και μήκος σώματος 36-40 εκ. Για την Ελλάδα είναι πολύ σημαντικό είδος αφού πολύ μεγάλο ποσοστό του παγκόσμιου πληθυσμού του Μαυροπετρίτη που φθάνει πιθανώς και 80 τοις εκατό φωλιάζει σε βραχώδη νησιά της χώρας μας.
Όταν κουρνιάζει οι φτερούγες του φαίνονται να προεξέχουν της ουράς. Κατά την πτήση διακρίνονται χαρακτηριστικά οι μυτερές φτερούγες και η μακριά ουρά, ενώ επιδεικνύει εξαίρετη ευελιξία στον αέρα. Η λεπτή, διαπεραστική φωνή του είναι επίσης χαρακτηριστική.
Το ενήλικο απαντάται σε δύο χρωματικές φάσεις: είτε κατάμαυρο, είτε μαύρο από πάνω και καφέ-κόκκινο από κάτω, με ραβδώσεις μόνο στο στήθος. Πριν την ενηλικίωσή του ο Μαυροπετρίτης έχει χρώμα καφέ-μαύρο από πάνω και πολλές καστανές ραβδώσεις από κάτω.
